Plenary session during the 28th Economic Forum in Krynica-Zdrój
BREXIT AND THE FUTURE OF THE EUROPEAN UNION.
What does Brexit mean for Great Britain and what for the countries of the European Union? How the citizens will find themselves in that new situation? What will be the reaction of the market? These questions were discussed during the plenary session that opened the last day of the Economic Forum in Krynica. ‘We have to do everything we can to maintain the stabilisation of Europe and most of all, to secure it from Russian influence. We proposed some specific solutions which were presented by the Prime Minister Theresa May in White Paper. Brexit is a precedent, but I believe we are on the right track to finalise the agreement’, assessed British Ambassador to Poland, Jonathan Knott.
Secretary of State in the Ministry of Foreign Affairs of Slovenia Iztok Mirosic, pointed out that one of the greatest challenges that is faced by Brexit is the question of the border between Ireland and Northern Ireland which is part of the United Kingdom. ‘We need some stable and realistic solutions, especially regarding the controlling of goods. The customs system may be efficient, but after all, every lorry has to stand on the border anyway’, said Mirosic.
Marcin Święcicki, who led the session, underlined: There is no border in Ireland today. There are no guards. What to do when Britain comes out of the EU? That is a challenge that is not only formal but also psychological.
Similar questions are posed by the residents of the entire Union. What will be the impact of Brexit on citizens and on the market that has been common so far? ‘We want to avoid as many problems as we can. We believe that the best solution, profitable for both sides, will be relevant provisions regarding the mobility,’ said Tudor Buzatu, Secretary of State at the Chancellery of the Prime Minister of Romania.
Ambassador Knott added: ‘The citizens of the EU who already live in Great Britain should maintain the rights they possess. The challenge will be connected to those who will go there in the next few years and later on.
What about the consequences for entrepreneurs? Przemysław Kamil Rosiak from D. Dobkowski law firm: ‘Great Britain is an important trade partner to both – Poland and other European countries. If there is a lack of agreement between the British government and the EU, free movement of goods will no longer exist. This scenario is far from being optimistic. These problems will mainly affect sectors where a franchise is needed.’
We propose that commercial exchange between our countries is as smooth and without disturbances as possible. The trade with the EU is 40% of our whole trade. We also need new practical solutions. This is a challenge, but the majority of our citizens voted for leaving the EU, and we must respect their choice’, stressed Jonathan Knott.
Debate: Education 4.0 - new opportunities for young generation
Moderator: Piotr Iwicki - Expert, Foundation for the Development of the Education System, Poland
Panellists:
Paweł Poszytek, Ph. D. - General Director of the Foundation for the Development of the Education System, Poland
Kristine Asatryan - Deputy Minister, Ministry of Sport and Youth Affairs, Armenia
Stas Gayshan - Managing Director, Cambridge Innovation Center, USA
Włodzimierz Bernacki - Member, Professor - Sejm RP, Jagiellonian University, Poland
Rafal Flis - Co-Founder, Vice-President - Social Wolves, Poland
Igor Tsependa - Rector, Vasyl Stefanyk Precarpathian National University, Ukraine
Social and technological development forces changes on the education system due to the need to adapt to the needs of its recipients. It poses many challenges to educational institutions. The issue of synergy between formal and non-formal education is raised more and more often, which results from the expectations of the labor market. Celebrated this year, the 30th anniversary of the European Erasmus program shows that institutions and their recipients achieve successes in the field of education at the international level. Is education without technical, social and geographical barriers a reality then?
Pani minister zwróciła uwagę, iż skok technologiczny w edukacji należy traktować jako inwestycję, gdzie każda złotówka zwróci się wielokrotnie, nie zapominając przy tym, że najważniejsze są wartości niematerialne. Istotne, aby istniał dialog międzypokoleniowy i wzajemna nauka. Tradycyjnie - młodzi pobierają nauki od starszych - rodziców, dziadków, nauczycieli, powinni jednak mieć na uwadze, że nowoczesny świat może to ich postawić w roli nauczycieli, jak choćby wtedy, gdy starsze pokolenie wymaga pomocy w dobie powszechnej zależności i polegania na nowoczesnych aplikacjach oraz systemach. Potrzeba zachowania zdrowego balansu i harmonii stanowi klucz do właściwego rozwoju młodych umysłów
Przyznał, że musi dokonać się rewolucja w umysłach, dostosowująca ukraińską szkołę do realiów XXI wieku. Konieczna do tego jest zmiana mentalności i odpowiednie przygotowanie nauczycieli, całkowita zmiana metod nauczania i branie pod uwagę potrzeb pracodawców, które ci powinni głośno artykułować. Bardzo ważna jest współpraca, a nie konkurencja, pomiędzy uczelniami.
Odnalezienie się w wśród gąszczu nowoczesnych metod i technik nauczania to nie lada wyzwanie. Wypracowanie w sobie umiejętności efektywnego uczenia może okazać się niezwykle pomocne. Chodzi o to, aby widzieć realne przełożenie abstrakcyjnych wzorów i regułek na to, co przy ich pomocy można osiągnąć - przykładem niech będzie druk 3D. Metody nauczania można podzielić na złe i dobre. Złe polegają na pamięciowym "zakuwaniu", zaś dobre są niczym słuchanie ulubionej piosenki lecz każdy indywidualnie powinien je zdefiniować. Brak tu gotowych formuł oraz rozwiązań. Powinny one wzbudzać ciekawość i rodzić pasje - tylko tak można zachęcić ludzi do edukacji, która trwa przez całe życie.
Projekt Erasmus Plus ma na celu rozniecanie pasji wśród ludzi młodych. Oferuje to poprzez możliwość poznania rówieśników o podobnych zainteresowaniach na całym świecie i gwarantuje niezapomniane przeżycia wynikające z poczucia przynależności do społeczności międzynarodowej. Zdobyte doświadczenia z pewnością zaprocentują zarówno w przypadku podjęcia późniejszej pracy za granicą, jak i lokalnej - w Polsce. Jako instytucja chcemy rozwijać zainteresowania i zachęcać do wykazywania inicjatywy, promować entuzjazm i zarażanie nim - mówił.
Podkreśliła znaczenie pracy zespołowej w obszarze rozwoju edukacji, tak ważnej dla współczesnej Armenii. Boryka się ona bowiem z luką pomiędzy edukacją a rynkiem pracy, czemu obecny rząd stara się zaradzić za sprawą wykorzystywania edukacji nieformalnej. Jest to swego rodzaju okres przejściowy spowodowany chęcią dogonienia krajów zachodnich, stąd konieczność podjęcia zdecydowanych kroków i wspierania rządowych reform.
Jest zwolennikiem nauki przez praktykę już od najmłodszych lat. Najlepiej, aby realizowane projekty pokrywały się z obszarem zainteresowań uczniów lub też, by sami mogli je wybierać. Zagwarantuje to maksimum zainteresowania, a jak pokazują współczesne badania jest to też najefektywniejsze i rozwija wielopłaszczyznowo. Wszelkie powtarzalne czynności wkrótce, dzięki rozwojowi technologicznemu zostaną zastąpione przez maszyny. Odwrotnie wygląda to w przypadku pracy zespołowej, która to umiejętność będzie aktualnym wyzwaniem przed człowiekiem jeszcze na długie lata.
NEW OPPORTUNITIES FOR THE NEW GENERATION
‘From the educational point of view, the future is an unknown land, but this is education itself the mean to be safe during this journey,’ said the expert of the Foundation for the Development of the Education System, Piotr Iwicki. He initiated the discussion on how social and technological development influences the changes in the education system. ‘The only thing that is stable in education is the ongoing change, because we need to react constantly on what is going on in the modern world’, underlined the Minister of National Education, Ms Anna Zalewska. She told also what the school in the era of 4.0 revolution looks like. ‘It cannot be a school with chalk, eraser, and blackboard. We have made a bold and an expensive decision to equip every Polish school with a broadband Internet connection, multimedia equipment, science laboratories. Renaissance poetry can be taught through a project with the use of multimedia equipment and connecting with Cambridge. We have to impress our students,’ told the Minister.
And she said: ‘In Poland, we can hear all the time that we pay extra money for education, but we invest in roads. We do Invest in education.’ Rector of Vasyl Stefanyk Precarpathian National University in Ukraine, Ihor Cependa pointed out that the revolution is not only about students but also about teachers. ‘In addition to school equipment, we need to work also on mentality and on preparing teachers to upcoming challenges’, he said.
Managing Director in Cambridge Innovation Center, USA, Stas Gayshan stressed that learning process does not end in school. We should be open to gain knowledge throughout our whole life. We need passion to do so. It is a great achievement to plant it in students minds. ‘Children are extremely excited about 3D printing. There are less excited, however, about calculating the volume of the sphere at school. But after all, to create an object in the sphere shape, you have to know how much plastic you need. We have to resign from boring, abstract knowledge and start to use the practical knowledge. Our task is to engage people in the learning process’, he claimed.
Paweł Poszytek, General Director of the Foundation for the Development of the Education System, observed that Erasmus+ program is attractive for people who have their passion and who make a use of it. It is far more difficult, however, to interest those who don’t even know that such a program exists. ‘We organise mobile educational centre where we show new people how can new technologies influence education. We want to make their passion bigger and to talk with young people in the language of modernity. To show that learning can be pleasant’, said Mr Poszytek.
Co-founder and Vice-President of Social Wolves, Rafał Flis, emphasised that education has not only its formal dimension but also the informal one. We can learn also through organising social projects, for example with the program called ‘Zwolnieni z teorii’. ‘That is how we gain competencies that are especially precious because we are not able to learn them from a book or a teacher. The only way we can achieve it is teamwork’, said Mr Flis. And he predicted: ‘All the repetitive activities in all the professions – physical and intellectual ones – will be done by robots in the future. But any algorithm can substitute cooperation skills.’
Panel Discussion:
A new version of the pension system - innovation in finance and entrepreneurship
Moderator: Mariusz Bednarz - European Meeting Center - Nowy Staw Foundation, Poland
Panellists:
Grzegorz Chłopek - CEO, Nationale-Nederlanden PTE S.A, Poland
Waldemar Zbytek - Vice President of Warszawski Instytut Bankowości, Poland
Piotr Ciski - Country Manager in ‘Sage’, Poland
Brian Unwin - Honorary President of European Investment Bank, United Kingdom
Protection of finance and privacy in the era of industry 4.0. Saving in the age of digitalization. How will the new forms of employment and precarization affect the home budget of an average European? Will the upcoming changes have influence on the phenomenon of an aging society?
Demografia to przyszłość, która już się odbyła. Nie rysuje się ona w jasnych barwach, dlatego trzeba się bogacić i oszczędzać. Inwestycyjna pozycja Polaków plasuje się obecnie jako jedna z najgorszych i należy to zmienić. Wynika to z finansowania rozwoju deficytem i pożyczkami. Włochy pomimo niedawnego kryzysu, uniknęły poważniejszych problemów właśnie dzięki znacznej akumulacji kapitału w oszczędnościach gospodarstw domowych - w przeciwieństwie do innych krajów południa Europy. Rynek finansowy to pożyteczne narzędzie napędzające rozwój gospodarczy. Bez niego trudno o finansowanie rozmaitych, często ryzykownych przedsięwzięć. Jeśli chodzi o wpływ technologii na przyszłość - będzie on bardzo znaczy. Prawie wszystkie sprzęty, tj. lodówka, etc. będą smart. Wykluczenie technologiczne i informatyczne może stanowić spory problem i warto się nad tym pochylić, ale należy pamiętać, że przewidywania futurologów rzadko kiedy się sprawdzają.
Należy od najmłodszych lat uczyć dzieci w szkole i w domu myślenia ekonomicznego i społecznego. Dobrą metodą jest dawanie dziecku kieszonkowego na większość jego potrzeb, tak by poznało wartość pieniądza. Okaże się wtedy, że kalkulacja nakazuje np. zjeść obiad w domu, a nie przeznaczać własne pieniądze na fast-foody. Lekcje przedsiębiorczości w szkole nie przynoszą efektów i powinno się je zreformować.
Firma, którą reprezentuje zajmuje się rozwiązaniami przyszłości - smart dla miasta i wsi. Istotna w nich jest prostota, tak aby każdy mógł się cieszyć z przystępności dostarczanych rozwiązań. Przykładowo, jedna karta powinna gwarantować dostęp do wszystkich funkcji i je w sobie integrować - komunikację publiczną, rowery miejskie, ładowarki USB i hot spoty itd.. Stawiamy na funkcjonalność i bierzemy pod uwagę potrzeby ludzi starszych, którzy mogą czuć się zagubieni. Chodzi o to, żeby zredukować to do minimum.
Punktem zwrotnym będzie 2035 r., kiedy pokolenie wyżu demograficznego zacznie przechodzić na emeryturę. Nie jesteśmy gotowi, by to sfinansować. Receptą jest oszczędzanie, ale przykład powinien iść z góry. To znaczy, że rząd powinien zaciskać pasa, a wtedy obywatele także chętniej będą oszczędzać i mądrze inwestować. Edukowanie w zakresie przedsiębiorczości, także na uczelniach jest w interesie wszystkich Polaków oraz sektora finansowego. Uodparnia to na demagogię, a walczyć z nią można poprzez włączanie się w rozmaite struktury przez osoby odpowiednio przygotowane. Nie wolno zapominać, że duża część Polaków żyje w mniejszych miejscowościach i one także będą potrzebowały nowoczesnych rozwiązań technologicznych.
A NEW VERSION OF THE PENSION SYSTEM - INNOVATION IN FINANCE AND ENTREPRENEURSHIP
Grzegorz Chłopek, CEO in Nationale-Nederlanden PTE S.A.: ‘In many countries, young people are not interested in the issue of what will be their source of financing while retired. Most of them claim that this perspective is too distant and that they will not even reach the retirement age. However, it is already known that in Poland, in the next 7-8 years, about 2 million people will disappear from the labour market. We will have so-called ‘employer’s market’, which can be optimistic. But on the other hand, pensions will be low, because fewer people will work for them. The pension system consists of several pillars. The first one is provided by the state and there are no people who are here because they have no financial means to live. The second one is the capital pillar and I think that this one should also be obligatory and depend on how much we earn. After all, we obviously would like to maintain our living standard when we are older. The third pillar is about individual forms of saving, such as deposits or real estate investments for rent. We don’t like to listen while someone tells us what will happen in 40 years from now, because it sounds more like a misty promise. It’s enough to watch one of James Bond films which always tried to be ahead of current technology for their times. And what is the conclusion? Filmmakers weren’t able to predict what would be the technological development and how different the life would be.’
Agata Dziubińska-Gawlik, Chairman of the European Meeting Centre – Nowy Staw Foundation: ‘Two years ago during the Economic Forum of Young Leaders, Mr Chłopek gave the idea to give children more pocket money. Honestly, I was sceptical about this at the beginning, but eventually, I tried to do that. What was the result? My children started to calculate if it’s better to wait and eat at home, instead of buying food outside. Now they don’t choose fast-food. They learnt how to save money by making profitable decisions. We need to teach children how to think economically at home and in schools. It’s true that there are business studies in school, but unfortunately, students don’t learn there anything about pension system or how to save money effectively. That is why we need to start their economic education in our families.’
Waldemar Zbytek, Vice President of Warsaw Banking Institute: ‘The turning point will be in 2035 when the ‘baby boomer’ generation will retire and then the state will have to devote more and more resources to this growing group of pensioners. You will be the people who work for that. Therefore, it is in the interest of today’s 20-30-year-olds not only to save but also to persuade everyone around to put aside some money for the retirement period. The basis for such behaviour is stability and trust in the state and financial institutions.’
PODSUMOWANIE DNIA
Pozostańcie ciekawi świata, stawiajcie pytania, uczcie się, a wtedy wszystko się uda - zwrócił się do młodych ludzi Jaak Mikkel, dyrektor generalny i prezes zarządu Coca-Cola HBC i poranną kawą rozpoczął trzeci dzień Forum Ekonomicznego Młodych Liderów. Szczególnie intensywny, bo pełen spotkań z przedsiębiorcami, ekspertami i czołowymi polskimi politykami.
Uczestnicy Forum Ekonomicznego Młodych Liderów środę rozpoczęli od porannej kawy z praktykami nauki, mediów, polityki i biznesu. Z filiżanką czarnego trunku czekał na nich m.in. dyrektor generalny i prezes zarządu Coca-Cola HBC Jakk Mikkel, prezes zarządu Nationale-Nederlanden PTE S.A. Grzegorz Chłopek, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w IKEA Retail Katarzyna Dulko-Gaszyna, współtwórca stowarzyszenia Wiosna i akcji Szlachetna Paczka Tomasz Fula czy członek zarządu FAKRO Wojciech Klimek. - Zdajemy sobie sprawę, że młodzi ludzie wkraczający na rynek pracy potrzebują wielu kompetencji. Biznes jest nieubłagany i wymaga. A młodzi ludzie czują bezsilność i zastanawiają się, jak zaraz po skończeniu studiów chwalić się doświadczeniem w CV. Nasze programy są odpowiedzią na to pytanie - mówił Tomasz Fula i zachęcał do zaangażowania się w wolontariat. Pomaga on zdobyć cenione na rynku pracy kompetencje, m.in. umiejętność zarządzania projektami, a w konsekwencji dostać lepszą pracę.
W tej nie liczy się tylko zarabianie pieniędzy, ale i odpowiedzialność społeczna, o czym przypominała Katarzyna Dulko-Gaszyna. - Chcę przekazać młodym ludziom, którzy wkrótce będą mieć wpływ na gospodarkę i politykę naszego regionu, że przyszłość biznesu i społeczeństwa musi być bardziej zrównoważona. Model konsumpcji idzie dziś w zupełnie przeciwnym kierunku, a zmiany klimatyczne są niepokojące. Musimy używać rzeczy dłużej, szanować je i znaleźć dobre do tego rozwiązania. To może dać biznes - mówiła.
Do młodych zwróciła się też minister edukacji Anna Zalewska. - To wy powinniście być liderami zmian. Dziś chcemy was słuchać. Bez waszej inteligencji, ambicji i decyzji nie będzie funkcjonował żaden system edukacji - mówiła i opowiadała o szkole przyszłości: multimedialnej, z szerokopasmowym internetem, ale przede wszystkim aktywnymi, myślącymi projektowo uczniami.
Zmieniać się będzie nie tylko edukacja, ale i charakter naszej pracy. Wpłyną na nią rozwój technologii operacyjnych i informatycznych. Jak będzie ona wyglądać w czasach przemysłu 4.0.? - Historia pokazuje, że postęp technologiczny tworzy więcej miejsc pracy niż niszczy. Znikną nudne, powtarzalne prace, których nikt nie chce wykonywać. Co się pojawi? Trudno spekulować o konkretnych stanowiskach, ale na pewno będzie zapotrzebowanie na takie cechy, jak fantazja i kreatywność oraz odpowiedzialność - zauważył w czasie panelu dyskusyjnego o przemyśle 4.0 dyrektor generalny w AB Amber Grid Saulius Bilvs.
A Predrag Tasevski, założyciel Internet Governance Forum Macedonia, podkreślał: - Technologia jest coraz bardziej inteligentna, ale muszą nią zarządzać inteligentni ludzie. Warto stawiać na edukację.
Do podobnych wniosków doszła Julia Patorska, lider zespołu ds. analiz ekonomicznych w Deloitte Polska w czasie debaty o szkolnictwie wyższym wobec rozwoju nowoczesnej technologii i zmian na rynku pracy. - Kompetencje, z którymi wychodzą z uniwersytetu młodzi ludzie, nie zawsze są dziś pożądane przez pracodawców. A ci szukają osób z miękkimi umiejętnościami. Logiczne myślenie, współpraca, komunikacja, wnioskowanie to najważniejsze cechy, na które zwracają uwagę rekrutujący. Okazuje się, że to, czego uczyliśmy się kilkanaście lat temu, dziś może okazać się nieprzydatne, dlatego ważne jest ciągłe dokształcanie się. I jeszcze jedna rada: ci, którzy wcześniej zdobywają doświadczenie zawodowe, znacznie lepiej radzą sobie w życiu - mówiła. Do nauki i rozwoju zachęcał też minister zdrowia Łukasz Szumowski. Bo i system lecznictwa nieustająco się rozwija. - Dziś medycyna nie jest w stanie funkcjonować bez algorytmów. Na tym oparta jest praca rezonansu, tomografu czy usg. Innowacje w ochronie zdrowia są niezwykle ważne, bo pozwalają ratować życie - podkreślał minister Szumowski.
Jednocześnie zwrócił uwagę na rolę lidera w tym obszarze. Kto powinien nim być? Lekarz, finansista, menadżer, polityk? - Pytania się mnożą: które grupy beneficjentów publicznych pieniędzy są najistotniejsze, a które mniej? Jakie stosować algorytmy, by pieniądze wydawać sprawiedliwie, co nie znaczy po równo? Stawiać na profilaktykę czy terapię? Zahaczamy o filozofię, etykę, moralność. Odpowiedź na te pytania jest trudna, a odpowiedzialność za jej udzielenie jeszcze większa. To zadanie dla lidera, ale i grup eksperckich, które go otaczają - mówił minister Szumowski.
O roli przywódcy dyskutowali również uczestnicy panelu „Lider 4.0 w działaniu”. - Współczesny lider powinien być osobą, która rozwija ludzi, daje im przestrzeń, motywuje do osiągnięć. Podstawa to zaufanie. Trzeba ufać, że ludzie chcą pracować jak najlepiej - podkreślała Agnieszka Piela, HR menager w Demant Technology Centre.
Wyzwaniem jest nie tylko rozwijająca się technologia, ale i kwestie narodowościowe. Patriotyzm rozwinie się w kierunku konkurencyjnej Wspólnoty czy może egoizmu Grup Regionalnych? O tym dyskutowali uczestnicy panelu o patriotyzmie 4.0. - Nowoczesny patriotyzm to budowanie silniejszego kraju przy pomocy praworządności, wolności, równości, tolerancji i solidarności, a więc wartości europejskich. I nie należy go łączyć z nacjonalizmem czy izolacjonizmem, bo to niczego dobrego nie zapewnia ani państwu ani jego obywatelom. Dlatego odgradzanie się od innych nie ma sensu. Trzeba wspierać wolny handel i dalszą integrację europejską - przekonywała Zanda Kalnina Lukasevica, sekretarz parlamentarny z łotewskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Dodała, że współpraca regionalna jest bardzo ważna. - Historia pokazuje, że tam, gdzie pojawiało się zagrożenie, zwyciężali ci, którzy działali razem. Tylko to daje większe gwarancje bezpieczeństwa.
Do integracji i współpracy zachęcała też wicepremier Beata Szydło, zwłaszcza w dobie kryzysów europejskich: demograficznego, migracyjnego, trudności gospodarczych. Wicepremier Szydło zapowiedziała, że Unia Europejska jako wspólnota będzie się zmieniać. Już teraz jest na jej rozwój kilka pomysłów: Europa dwóch prędkości, wzmocnienie państw narodowych, liberalizacja. Wicepremier Szydło: - Koniec końców Unia Europejska poradzi sobie ze swoimi kryzysami, rozwiąże problemy, z którymi dziś się mierzy. Trudno przecież wyobrazić sobie Europę bez Unii. Zbyt wiele nas wszystkich łączy i zbyt wiele mamy z tego korzyści, by pozwolić sobie na brak płaszczyzny współpracy. Życzmy sobie, by Europa była dobrym miejscem dla młodych ludzi, bezpiecznym i takim, gdzie rodzą się fantastyczne idee, które będą służyć człowiekowi.
Intercultural Evening: Europe
